MADDE BAĞIMLILIĞI
Santral sinir sistemini (SSS) etkileyen bir maddenin Keyif verici etkilerini duyumsamak (pozitif pekiştiri) ve/veya yokluğundan kaynaklanabilecek huzursuzluktan sakınmak (negatitif pekiştiri) için maddeyi devamlı yada periyodik olarak alma arzusu ile kendisini gösteren psikolojik ve somatik bir hastalıktır. 
Hastalığın karakteri:
• Dürtüsel, önüne geçilemeyen tekrarlayan madde kullanımı davranışı
• Olumsuz sonuçlara rağmen maddeyi kullanmaya devam etme
• Beyin hücresel yapısında ve fonksiyonlarında kalıcı değişiklikler

BAĞIMLILIK YAPAN MADDELER
Santral sinir sisteminde psişik stimülasyon veya depresyon oluşturan psikoaktif maddelerdir. Çeşitli beyin fonksiyonlarında bozukluk yaparlar.

• Algılama, 
• Duygu durum, 
• Mental durum, 
• Davranış ve motor fonksiyonlar 

İnsan Niçin Madde Bağımlısı Olur?
Madde bağımlılığı, beyindeki motivasyon ve zevk alma  merkezi ile bağlantılıdır. Bu merkez aktive olduğunda kişi zevk alır. Normal hayat akışı içinde yaptığımız pek çok aktivite bu merkezde dopamin salınımına neden olarak zevk almamıza neden olur. Yemek seks, spor yapma, heyecan olarak örnekleyebileceğimiz bu aktiviteler için zaman ve enerji harcamak gerekirken, bağımlılık yapan maddeler kullanılarak da hiç çaba harcamadan çeşitli seviyelerde dopamin salınımı elde etmek münkündür. Beyindeki ödül sistemi üzerindeki keyif verici bu etkiler maddeyi kişinin tekrar tekrar kullanarak bağımlı olmasına neden olur. Bağımlı kişi, yaşadığı olumsuz sonuçlara rağmen, bağımlı olduğu maddeyi tekrarlayan biçimde kullanmayı sürdürür. 
Madde Bağımlılığ İle İlgili Nörotransmitter Sistemlarin En önemlisi dopamin olsa da diğer nörotransmitter sistemlerin de bu hikayede rolü vardır.

Dopamin; Zevk alma, pozitif pekiştiriden sorumlu iken, noradrenalin; heyecan, uyarılma stres, Opioidler; Zevk alma, keyf duygusu, Serotonin; Duygu durum ve uyku düzeni, Glutamat ise Öğrenme ve hafızadan sorumludur. 

 

Detaylı bilgi için aşağıdaki sunuma tıklayabilirsiniz.